بی تردید هر حرکت و جنبشی که با هدف ایجاد نظام جدید و اصلاحات معنوی برپا شود، به دنبال خود تأثیر و پیامدهای مستقیم و غیرمستقیمی خواهد داشت .
قیام خونین سیدالشهدا قیامی است که ظهر روز دهم محرم سال شصت و یک هجری به وقوع پیوست و طی آن خاندان امام حسین به اسارت گرفته شدند و حکام آن روز جشن پیروزی برپا کردند اما طولی نکشید که شعاع وجودی این نهضت خونین عالم‌را درنوردید و از فردای عاشورا، صدای عاشوراییان در کوی و برزن‌ها پیچید، علم پیروزی برافراشت، کاخ بیدادگری را لرزاند .
آنچه باید بعد از نهضت خونین عاشورا به آن اشاره کرد این است که قیام حسین‌بن‌على، مجالی برای بیداری وجدانهای خفته مردمی بود که تا آن روز در خواب غفلت به سر می بردند .
به هر حال آنچه باید به طرح آن پرداخت این است که اگر حسین بن علی(ع) قیام نمی کرد آیا روحیه تنبلی و گریز از مسئولیت به روحیه ظلم ستیزى و مسؤولیت‌پذیرى در جامعه آن روز تبدیل مى‌شد؟ به طور قطع باید گفت حسین آغازگر راهی بود که استمرار این مسیر مدیون اهداف و ماهیت نهضت عظیم حسینی است .
بعد از نهضت مقدس عاشورا حرکت‌ها و قیام‌های فراوانی به تأسی از آن واقعه علیه حاکمان ستم‌گر صورت گرفت که برخی از آنها عبارتند از: " قیام مدینه، قیام توابین در کوفه، قیام مختار ثقفی با انگیزه انتقام از قاتلان امام و شهیدان کربلا، انقلاب زیدبن علی و قیام حسین بن علی شهید.
مختار فرزند ابوعبید بن مسعود ثقفی بود و در سال اول هجرت متولد شد، پدرش ابوعبید از جمله اصحاب رسول خدا بود که در سال سیزدهم هجرت والی عراق شد.
هدف حقیقی قیام مختار نخست انتقام خون شهدای کربلا و ریشه کن کردن عوامل فاجعه عاشورا بود.اجرای عدالت، احقاق حقوق پایمال شده اهل بیت، حمایت از محرومان جامعه و برقراری حکومتی بر مبنای عدالت از دیگر اهدافی بود که این قیام دنبال می کرد.
در آغاز سال 65 هجری شهر کوفه با ورود مختار رنگ دیگری به خود گرفت. مردم بسیار شاد و امیدوار بودند؛ چون عوامل ابن زیاد و بنی امیه را بیرون کرده بودند. شیعیان کمترین اعتنایی به نمایندگان ابن زبیر در کوفه نداشتند و همه دل به این مرد انقلابی بسته و چشم امیدشان به سوی او بود.
مختار در ملاقات با سران شیعه کوفه، هدف قیام خود را این چنین بیان کرد: "من برای اقامه شعائر اهل بیت و زنده کردن مرام آنان و گرفتن انتقام خون شهیدان به سوی شما آمده ام."
وقتی شیعیان از هدف مختار آگاه شدند با وی بیعت کردند که در این میان می توان به عبدالرحمن شریح و ابراهیم بن مالک اشتر اشاره کرد. مختار رسما فرمان قیام را صادر کرد و به هریک از یاران خود مأموریتی داد.
با سقوط دارالاماره و فرار استاندار ابن زبیر و پیروزی انقلابیون، شهر کوفه به تصرف نیروهای انقلاب درآمد و کوفه ، این مرکز قدرت عراق به عنوان پایگاه انقلاب چهره ای دیگر به خود گرفت.
و سرانجام تمام افرادی که در روز عاشورا با اسب خود بر بدن مقدس امام حسین و شهدا تاختند، تا آنجا که سینه و پشت حضرت را له کردند، دستگیر شده و به هلاکت رسیدند.
او انتقام خون شهیدان کربلا را گرفت و با این کار دل اهل بیت را شاد کرد؛ تاقبل از این انتقام پیوسته اهل بیت داغ دار بودند.
قیام زید بن علی از دیگر قیام هایی است که پس از واقعه عاشورا به وقوع پیوست و تفاوت این قیام با قیام‌های قبل از آن این است که رهبری آن توسط یکی از افراد خاندان پیامبر یعنی زید بن علی فرزند امام زین‌العابدین بوده است.
زید فرزند بزرگوار امام سجاد و برادر امام باقر(ع) است که در مقابل ستمکاری های هشام خلیفه اموی و عمالش به پا خاست و بر ضد امویان قیام کرد. زید که برای شکایت از یوسف بن عمرو، حاکم عراق به دمشق نزد هشام رفته بود، مورد تحقیر و سرزنش هشام قرار گرفت و پس از برگشتن از شام در کوفه، شیعیان اطراف او را گرفتند و او را به قیام علیه بنی امیه ترغیب کردند. ولی با تیر خوردن او در گرما گرم جنگ قیامش به شکست انجامید و خودش به شهادت رسید.
بعد از شهادت زید در سال 121 پسرش، یحیی، دنبال کار پدر را گرفت و از راه مدائن به خراسان رفت و مدتی در شهر بلخ به صورت ناشناس می زیست تا اینکه نصر بن سیار، او را دستگیر کرد و مدتی در زندان بود تا اینکه بعد از مرگ خلیفه اموی، هشام از زندان گریخت و مردم زیادی از شیعیان خراسان اطراف او جمع شدند، او به سوی نیشابور آمد و با حاکم آن جا، عمر بن زراره قسری، جنگید و او را شکست داد. و بالاخره در سال 125 هجری در جوزجان، هنگام جنگ با سپاه بنی امیه، تیری به پیشانیش اصابت کرد و در میدان جنگ کشته شد و نیروهایش پراکنده شدند.
قیام محمد نفس زکیه، قیام ابن طباطبای حسنی، قیام محمد بن قاسم و قیام علویان طبرستان از دیگر قیام هایی بود که در پی عاشورا شکل گرفتند .
نظر شما